Μη καταχωρισμένα κοινοτικά σχέδια ή υποδείγματα

Ως γνωστοποίηση νοείται η διάθεση του σχεδίου ή του υποδείγματος στο κοινό κατά τέτοιον τρόπο ώστε να θεωρείται ότι το σχέδιο ή υπόδειγμα μπορεί ευλόγως να έχει καταστεί γνωστό στους ενδιαφερόμενους κύκλους που δραστηριοποιούνται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Η ημερομηνία και τα μέσα της γνωστοποίησης διαδραματίζουν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο: κατοχυρώνουν μεν δικαίωμα σε μη καταχωρισμένο κοινοτικό σχέδιο ή υπόδειγμα, αλλά μπορούν και να ακυρώσουν το στοιχείο του νεωτερισμού καταχωρισμένου σχεδίου ή υποδείγματος, εάν δεν κατατεθεί σχετική αίτηση καταχώρισης εντός διαστήματος 12 μηνών από τη γνωστοποίηση. Η γνωστοποίηση πρέπει να λαμβάνει χώρα στο έδαφος της ΕΕ προκειμένου να στοιχειοθετείται δικαίωμα σε μη καταχωρισμένο κοινοτικό σχέδιο ή υπόδειγμα.

Η γνωστοποίηση μπορεί να αποδειχθεί, για παράδειγμα, μέσω δημοσιευμένης έκθεσης ανασκόπησης στην οποία αναγράφεται ημερομηνία, διαφημιστικής προβολής στο ευρύ κοινό, δημοσίευσης σε δελτίο εθνικής υπηρεσίας προστασίας της διανοητικής ιδιοκτησίας, παρουσίασης στο κοινό σε διεθνή έκθεση ή μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου με αποδέκτες όλους τους εμπορικούς συλλόγους συγκεκριμένου βιομηχανικού κλάδου, στο οποίο εμφαίνεται η ημερομηνία αποστολής.

Η γνωστοποίηση δεν θα ληφθεί υπόψη εάν το σχέδιο ή το υπόδειγμα, μετά τη γνωστοποίησή του, δεν έχει καταστεί γνωστό «κατά τη συνήθη πορεία των επιχειρηματικών εργασιών στους ειδικευμένους κύκλους του συγκεκριμένου κλάδου οι οποίοι δραστηριοποιούνται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Ως εκ τούτου, το σχέδιο ή το υπόδειγμα πρέπει να καταστεί γνωστό τουλάχιστον στους ενδιαφερόμενους κύκλους του συγκεκριμένου κλάδου που δραστηριοποιούνται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η δε ημερομηνία γνωστοποίησής του πρέπει να είναι βέβαιη.

Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε Κατευθυντήριες γραμμές, Εξέταση αιτήσεων ακυρότητας σχεδίων ή υποδειγμάτων.

Είναι σημαντικό να συλλέξετε εγκαίρως τα στοιχεία που πιστοποιούν την ημερομηνία της πρώτης γνωστοποίησης, καθώς έτσι θα αποφύγετε τον κόπο να τα συγκεντρώσετε σε μεταγενέστερο στάδιο ή σε περίπτωση κίνησης ένδικης διαδικασίας. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να φυλάξετε με προσοχή και επιμέλεια κάθε αποδεικτικό στοιχείο από το οποίο προκύπτει ότι πράγματι έλαβε χώρα η γνωστοποίηση προς την ομάδα-στόχο και ότι το σχέδιο ή το υπόδειγμα κατέστη επιτυχώς γνωστό σε αυτήν.

Η γνωστοποίηση πρέπει να δίνει τη δυνατότητα στους ενδιαφερόμενους κύκλους που δραστηριοποιούνται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ενημερωθούν για την ύπαρξη του σχεδίου ή του υποδείγματος. Η γνωστοποίηση σε ένα μόνο κράτος μέλος αρκεί, υπό τον όρο ότι πραγματοποιείται κατά τέτοιον τρόπο ώστε να μπορεί να καταστεί γνωστή η ύπαρξη του σχεδίου ή του υποδείγματος στους ενδιαφερόμενους κύκλους του συγκεκριμένου κλάδου που δραστηριοποιούνται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό είναι αρκετό για να στοιχειοθετηθεί δικαίωμα σε μη καταχωρισμένο κοινοτικό σχέδιο ή υπόδειγμα. Εάν, για παράδειγμα, η γνωστοποίηση πραγματοποιηθεί σε διεθνή έκθεση εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου συμμετέχουν όλοι οι ενδιαφερόμενοι κύκλοι από όλες τις χώρες, είναι σαφώς ευκολότερο να αποδείξετε την ημερομηνία έναρξης του δικαιώματός σας.

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις διαφορές.

Η δυνατότητα προστασίας μη καταχωρισμένων κοινοτικών σχεδίων και υποδειγμάτων τέθηκε σε ισχύ στις 6 Μαρτίου 2002. Ως εκ τούτου, υπό προστασία τελούν τα σχέδια ή υποδείγματα που γνωστοποιήθηκαν για πρώτη φορά κατά την ίδια ή μεταγενέστερη ημερομηνία. Δεν τελούν υπό προστασία τα σχέδια ή υποδείγματα που γνωστοποιήθηκαν πριν από την εν λόγω ημερομηνία.

Η απόκτηση δικαιώματος προστασίας επί σχεδίου ή υποδείγματος στην Ευρώπη δεν εξαρτάται από την ιθαγένεια του αιτούντος. Η προστασία σχεδίου ή υποδείγματος το οποίο γνωστοποιείται στην ΕΕ, σύμφωνα με τους όρους προστασίας και γνωστοποίησης, συνιστά δικαίωμα που ανήκει στο (νομικό ή φυσικό) πρόσωπο το οποίο προέβη στη γνωστοποίηση του σχεδίου ή υποδείγματος ανεξάρτητα από την ιθαγένεια του εν λόγω προσώπου.

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις διαφορές.

Για να μπορέσει να υπερασπιστεί το δικαίωμά του στο πλαίσιο δικαστικής προσφυγής ή να προστατευτεί έναντι ενδεχόμενης παραποίησης, ο δικαιούχος μη καταχωρισμένου κοινοτικού σχεδίου ή υποδείγματος θα πρέπει να είναι σε θέση:

1. να αποδείξει την ημερομηνία και τον τόπο πρώτης γνωστοποίησης του σχεδίου ή υποδείγματος·
2. να αποδείξει ότι το σχέδιο ή το υπόδειγμα αφορά πράγματι το σχέδιο ή το υπόδειγμα που γνωστοποιήθηκε (μαζί με τα βασικά χαρακτηριστικά του γνωρίσματα, ιδίως δε εκείνα που άπτονται του «ατομικού χαρακτήρα»)·
3. να αποδείξει ότι οι ενδιαφερόμενοι κύκλοι που δραστηριοποιούνται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορούσαν να έχουν λάβει γνώση της γνωστοποίησης. Επισημαίνεται στο σημείο αυτό ότι δεν θα πρέπει να υποτιμάται η δυσχέρεια απόδειξης της ημερομηνίας και του εύρους της γνωστοποίησης. Πρόκειται για εγγενή δυσκολία που υπάρχει σε αυτό καθαυτό το σύστημα προστασίας μη καταχωρισμένου κοινοτικού σχεδίου ή υποδείγματος, του οποίου η κατοχύρωση είναι κατά τα άλλα σχετικά εύκολη·
4. να αποδείξει ότι ο φερόμενος ως παραποιήσας αντέγραψε πράγματι το προστατευόμενο σχέδιο ή υπόδειγμα.

Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 6/2002 του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου 2001, για τα κοινοτικά σχέδια και υποδείγματα.

Οι καταγγελίες για παραβιάσεις δικαιωμάτων δεν εξετάζονται από το EUIPO αλλά από τα δικαστήρια που έχουν οριστεί από τα κράτη μέλη για την εκδίκαση υποθέσεων που αφορούν κοινοτικά σχέδια και υποδείγματα. Σε περίπτωση αντιγραφής του σχεδίου ή του υποδείγματός σας, πρέπει να προσφύγετε κατά του προσώπου που παραβίασε το δικαίωμά σας ενώπιον ενός εξ αυτών των δικαστηρίων.

Μάθετε περισσότερα για την καταχώριση ώστε να αποφύγετε μια τέτοια κατάσταση.

Δεν είναι ακριβές να γίνεται λόγος για μετατροπή από το ένα δικαίωμα στο άλλο, καθώς είναι δυνατό να ισχύουν και τα δύο δικαιώματα επί του ίδιου σχεδίου ή υποδείγματος.
Είναι, ωστόσο, σημαντικό να υπενθυμιστεί ότι ο κανονισμός προβλέπει «περίοδο χάριτος» διάρκειας 1 έτους, κατά την οποία έχετε το δικαίωμα να δοκιμάσετε το προϊόν σας στην αγορά προστατεύοντάς το ως μη καταχωρισμένο κοινοτικό σχέδιο ή υπόδειγμα και στη συνέχεια να προχωρήσετε στην καταχώρισή του, ώστε να προστατεύεται ως καταχωρισμένο κοινοτικό σχέδιο ή υπόδειγμα. Το πλεονέκτημα που παρέχει η περίοδος χάριτος είναι ότι κατά τη διάρκειά της δεν θεωρείται ότι ακυρώνεται το στοιχείο του νεωτερισμού του σχεδίου ή του υποδείγματός σας λόγω της διάθεσής του στην αγορά.
Εάν, όμως, καταθέσετε την αίτησή σας για καταχώριση κοινοτικού σχεδίου ή υποδείγματος μετά την πάροδο της προθεσμίας του 1 έτους από την πρώτη γνωστοποίηση, είναι δυνατό το καταχωρισμένο κοινοτικό σχέδιο ή υπόδειγμά σας να κηρυχθεί άκυρο σε μεταγενέστερο στάδιο.
Συνεπώς, δεν υφίσταται δυνατότητα απόλαυσης της τριετούς προστασίας του σχεδίου ή υποδείγματος ως μη καταχωρισμένου κοινοτικού σχεδίου ή υποδείγματος και μεταγενέστερης αίτησης καταχώρισής του, καθόσον δεν πληρούται στην περίπτωση αυτή η προϋπόθεση του νεωτερισμού.