Modellen in de Europese Unie
Creëer uw 'modelbeschermingsstrategie'
Stel u voor dat u een nieuw model gemaakt hebt. U wilt dit product binnen de markt van de EU exploiteren en distribueren, maar bent bang dat anderen hun voordeel zullen doen met uw net ontworpen model. Daarom wilt u het beschermen.

Ingeschreven of niet-ingeschreven bescherming?
U hebt twee keuzes: u kunt uw model beschermen bij het Bureau voor intellectuele eigendom van de Europese Unie (EUIPO) voordat u het gaat exploiteren en een ingeschreven Gemeenschapsmodel (IGM) aanvragen, of het direct beginnen te exploiteren zonder inschrijving, waarbij u gebruikt wat wel een recht op grond van een niet-ingeschreven Gemeenschapsmodel (n-IGM) heet.
De optie die u uiteindelijk kiest, zal afhangen van de gevolgen die dit heeft voor uw modelportefeuillestrategie.
Ingeschreven Gemeenschapsmodel of niet-ingeschreven Gemeenschapsmodel?
Beide bieden de volgende bescherming:
- Een product fabriceren waarin een beschermd model verwerkt is (of waarop het model wordt toegepast) zonder toestemming van de eigenaar is verboden.
- Een product op de markt brengen waarin een beschermd model verwerkt is (of waarop het model wordt toegepast) zonder toestemming van de eigenaar is verboden.
- Een product te koop aanbieden waarin een beschermd model verwerkt is zonder toestemming van de eigenaar is verboden.
- Een product marketen waarin een beschermd model verwerkt is zonder toestemming van de eigenaar is verboden.
- Een product importeren of exporteren waarin een beschermd model verwerkt is zonder toestemming van de eigenaar is verboden.
Het toepassingsgebied en de looptijd van de bescherming van IGM's en n-IGM's verschillen echter sterk.
Verschillen in looptijd
IGM
Een ingeschreven Gemeenschapsmodel is in eerste instantie vijf jaar geldig vanaf de datum van indiening en kan in blokken van vijf jaar vernieuwd worden tot een maximum van 25 jaar.
n-IGM
Een niet-ingeschreven Gemeenschapsmodel krijgt bescherming voor een periode van drie jaar vanaf de datum waarop het model voor het eerst beschikbaar kwam voor het publiek binnen het grondgebied van de Europese Unie. Na drie jaar kan de bescherming niet verlengd worden.
De handeling van het beschikbaar stellen aan het publiek heet 'bekendmaking'. Een model bekendmaken en in staat zijn het te bewijzen, zijn cruciaal voor modelbescherming.
Verschillen in toepassingsgebied
IGM
Ingeschreven Gemeenschapsmodellen worden beschermd tegen erop lijkende modellen zelfs als het inbreuk plegende model te goeder trouw is ontwikkeld, d.w.z. onwetend van het bestaan van het oudere model.
n-IGM
Niet-ingeschreven Gemeenschapsmodellen verlenen een recht commercieel gebruik van een model te voorkomen, maar uitsluitend als dat model een opzettelijke kopie van het beschermde model is en te kwader trouw gemaakt, d.w.z. wetend dat er een ouder model bestaat.
De wettelijke bescherming die een ingeschreven model u biedt, is degelijker en transparanter. Anderzijds is het niet altijd makkelijk te bewijzen dat u een model op een bepaald moment in de EU bekendgemaakt hebt. Het kan ook moeilijk te bewijzen zijn dat uw model opzettelijk gekopieerd is en dat de inbreukpleger van het bestaan van uw model had moeten afweten. Een ingeschreven model voorziet u van een inschrijvingsbewijs, waarmee u uw eigendom makkelijk kunt bewijzen.
Met die twee dingen in gedachten kunt u nu gaan werken aan uw modelbeschermingsstrategie.
Als u uw model bekendgemaakt hebt en dan besluit dat u een modelinschrijving wilt aanvragen - ofwel omdat u volledige bescherming wilt of om IE-strategische redenen - kunt u dat nog doen binnen een jaar na bekendmaking. Dit wordt ook wel de 'respijttermijn' genoemd. Als u uw model daarna inschrijft, is het kwetsbaar voor aanvallen.
Nationale of Europa-brede bescherming?
Als u besloten hebt om uw model in te schrijven, is de volgende vraag: 'waar moet ik het inschrijven'? Het antwoord hangt af van uw commerciële en IE-strategie.
Als uw bedrijfsactiviteiten zich afspelen binnen één EU-land, wilt u het model misschien daar inschrijven. Dan hebt u er binnen dat land exclusieve rechten op, maar kunt u niemand verbieden het in andere EU-landen te kopiëren.
Als uw bedrijf in meer dan één EU-land opereert, kunt u overwegen een modelrecht te verkrijgen dat geldig is in de hele EU: een ingeschreven Gemeenschapsmodel (IGM). Met een IGM is het alles of niets: of je krijgt het voor alle lidstaten of je krijgt het helemaal niet.
Voordelen van IGM:
Praktische voordelen
- IGM's zijn onderworpen aan één rechtssysteem, zodat u in de hele Europese Unie sterke en uniforme bescherming hebt.
- Een IGM aanvragen is simpel. U hebt te maken met slechts één aanvraag, één taal en één dossier.
- IGM-inschrijving biedt u de mogelijkheid een meervoudige aanvraag in te dienen (d.w.z. meerdere modellen in één aanvraag indienen, zoals variaties op hetzelfde model).
Financiële voordelen
- De taks voor het inschrijven en publiceren van één model is 350 EUR voor vijf jaar bescherming.
- Een IGM bespaart u vertaal- en administratiekosten.
- Het modellensysteem geeft 'kwantumkorting'. Voor een meervoudige aanvraag geldt 50% korting op de taks voor inschrijving van het tweede tot en met het tiende model; vanaf het elfde model bedraagt de taks slechts 25% van de basistaks per model.
EUIPO of WIPO?
Er zijn twee mogelijke routes om inschrijving van een Gemeenschapsmodel aan te vragen.
U kunt een aanvraag indienen ofwel bij het Bureau voor intellectuele eigendom van de Europese Unie (EUIPO) of via het internationale bureau van de Wereldorganisatie voor de Intellectuele Eigendom (WIPO) in welk geval u moet aangeven dat uw aanvraag de Europese Unie betreft.
Welke route u ook neemt, uw aanvraag wordt door het EUIPO gecontroleerd.
Het EUIPO beheert een openbaar register van ingeschreven Gemeenschapsmodellen. Om te zorgen dat het register aan de hoogste normen voldoet, hebben wij een aantal taken:
Poortwachter
Wij controleren alle aanvraagformulieren om te zorgen dat zij correct ingevuld zijn.
Beslissende instantie
Bij geschillen over het toepassingsgebied of de geldigheid van een IGM, beoordelen wij de zaak.
Administratief
Als u uw model in licentie geeft of verkoopt, registreren wij deze transactie.