Elementaire vragen

Overeenkomstig de Gemeenschapsmodellenverordening wordt onder "model" verstaan: de verschijningsvorm van een voortbrengsel of een deel ervan, die wordt afgeleid uit de kenmerken van met name de lijnen, de omtrek, de kleuren, de vorm, de textuur en/of de materialen van het voortbrengsel zelf en/of de versiering ervan.

Een model moet nieuw zijn en een eigen karakter hebben om in aanmerking te komen voor bescherming middels een Gemeenschapsmodel.
Er zijn twee soorten Gemeenschapsmodellen:

• niet-ingeschreven Gemeenschapsmodellen en
• ingeschreven Gemeenschapsmodellen.

Een ingeschreven Gemeenschapsmodel is een model dat is ingeschreven op de wijze zoals bepaald in de Gemeenschapsmodellenverordening. Een "model" wordt gedefinieerd als "de verschijningsvorm van een voortbrengsel of een deel ervan, die wordt afgeleid uit de kenmerken van met name de lijnen, de omtrek, de kleuren, de vorm, de textuur en/of de materialen van het voortbrengsel zelf en/of de versiering ervan". Ga na of uw model in aanmerking komt voor inschrijving.

Een niet-ingeschreven Gemeenschapsmodel is een model dat aan de Gemeenschapsmodellenverordening voldoet en dat binnen de Gemeenschap voor het publiek beschikbaar is gesteld, indien het gepubliceerd, tentoongesteld, in de handel gebracht of anderszins openbaar gemaakt is, en wel op zodanige wijze dat deze feiten bij een normale gang van zaken redelijkerwijs ter kennis konden zijn gekomen van ingewijden in de betrokken sector die in de Gemeenschap werkzaam zijn.
Het model wordt niet geacht voor het publiek beschikbaar te zijn gesteld, louter omdat het onder uitdrukkelijke of stilzwijgende voorwaarde van geheimhouding aan een derde bekendgemaakt is.

De draagwijdte van de bescherming is dezelfde. Beide soorten Gemeenschapsmodellen hebben een eenheidskarakter in de gehele Europese Unie en aan hun bescherming worden dezelfde voorwaarden gesteld, zoals nieuwheid en eigen karakter.
De toegekende rechten verschillen echter. Het ingeschreven Gemeenschapsmodel verleent aan de houder ervan het uitsluitende recht om voortbrengselen waarin het beschermde model is verwerkt, te gebruiken, te vervaardigen, aan te bieden, in de handel te brengen, in te voeren, uit te voeren of voor deze doeleinden in voorraad te hebben en om anderen te beletten datzelfde te doen met voortbrengselen waarin het beschermde model is verwerkt en die geen andere algemene indruk wekken.
Het niet-ingeschreven Gemeenschapsmodel verleent slechts het recht om commercieel gebruik van het model te beletten als dat gebruik voortvloeit uit het namaken van het model. Daarom is er geen sprake van inbreuk als het model onafhankelijk is gemaakt door een tweede ontwerper (die kan aantonen dat hij/zij niet op de hoogte was van het bestaan van het beschermde model).

Meer informatie over het concept van modellen in het kader van intellectuele eigendom.

Een ingeschreven Gemeenschapsmodel verleent een uitsluitend recht dat betrekking heeft op de verschijningsvorm van een voortbrengsel of een deel ervan, die wordt afgeleid uit de kenmerken van met name de lijnen, de omtrek, de kleuren, de vorm, de textuur en/of de materialen van het voortbrengsel zelf en/of de versiering ervan. Het feit dat het recht is ingeschreven verleent het model grote rechtszekerheid in geval van inbreuk. Een ingeschreven Gemeenschapsmodel is aanvankelijk vijf jaar geldig vanaf de datum van indiening van de aanvraag en kan telkens worden verlengd met tijdvakken van vijf jaar tot een maximum van 25 jaar.
 
Verdere informatie over modellen in de EU.

Een ingeschreven Gemeenschapsmodel is aanvankelijk vijf jaar geldig vanaf de datum van indiening van de aanvraag en kan telkens worden verlengd met tijdvakken van vijf jaar tot een maximum van 25 jaar, terwijl een niet-ingeschreven model bescherming verleent gedurende drie jaar vanaf de datum waarop het model voor het eerst openbaar werd gemaakt binnen het grondgebied van de EU.

Meer informatie over de geldigheidsduur van een ingeschreven model en de aanvraagprocedure.

Op Gemeenschapsmodellen is één inschrijvingsprocedure van toepassing die houders een sterke en uniforme bescherming biedt in de 27 lidstaten van de Europese Unie.
Dit betekent dat de formaliteiten worden vereenvoudigd dankzij:

• één enkele aanvraag;
• één enkele taal voor aanvragen;
• één enkel administratief centrum;
• één enkel te beheren dossier;
• één enkele betaling;
• de mogelijkheid om meerdere aanvragen in te dienen (d.w.z. om meerdere modellen in één aanvraag op te nemen, bijvoorbeeld een hele reeks soortgelijke producten);
• de mogelijkheid om het model tot maximaal 30 maanden niet openbaar te maken (om te vermijden dat concurrenten er kennis van nemen).

Een ingeschreven Gemeenschapsmodel verleent aan de houder ervan het uitsluitende recht om het te gebruiken en om derden aan wie hij/zij daartoe geen toestemming heeft gegeven, te beletten het te gebruiken.

Meer informatie over de voordelen van een Gemeenschapsmodel.

Nee. Specifieke materialen kunnen niet worden beschermd door een Gemeenschapsmodel.
Wat beschermd wordt, is de verschijningsvorm van het voortbrengsel (product) waarop het model wordt toegepast, hoewel het gebruik van bepaalde materialen, zoals hout, kan bijdragen aan deze verschijningsvorm.
Het verleende recht behelst niet het uitsluitende recht om een specifiek product van hout te vervaardigen. Concurrenten zouden hun product van hetzelfde hout mogen vervaardigen als hun model voldoet aan de vereisten van nieuwheid en eigen karakter.

Voorbeelden van modellen.
Aanvraagcriteria voor modellen.

Auto-onderdelen, zoals zijspiegels, bumpers, motorkappen of koplampen, zijn een goed voorbeeld.
Als deze zichtbaar zijn bij normaal gebruik van een "samengesteld voortbrengsel", zijn ze niet noodzakelijkerwijs uitgesloten van inschrijving, maar zij genieten beperkte bescherming. Het is mogelijk dergelijke ingeschreven onderdelen ten behoeve van het herstel van een oorspronkelijk voortbrengsel te vervaardigen en te verkopen zonder inbreuk te maken op het ingeschreven Gemeenschapsmodel. Als zij niet zichtbaar zijn bij normaal gebruik, zijn zij niet uitgesloten van bescherming door inschrijving. Ze vallen echter niet onder de wettelijke bescherming die aan Gemeenschapsmodellen wordt toegekend, omdat EUIPO voorafgaand aan inschrijving geen grondig onderzoek verricht.

Een modulair systeem bestaat uit een aantal zaken die bedoeld zijn om op een aantal manieren met elkaar te worden verbonden. Een typisch voorbeeld van een modulair systeem is dat van bouwstenen of -blokken voor kinderen. Dit begrip is eveneens van bijzonder belang voor de meubelsector. Het omvat immers zaken als bureaus en tafels, die uit een aantal kleinere tafels kunnen bestaan, die kunnen worden samengevoegd in verschillende configuraties.

Zie voor meer informatie:

• Artikel 8 van Verordening (EG) nr. 6/2002 van de Raad van 12 december 2001 betreffende Gemeenschapsmodellen;
• Gangbare praktijken voor modellen (Current designs practice).

"Verbindingen" zijn kenmerken van een voortbrengsel die ervoor zorgen dat dit kan worden samengevoegd of mechanisch kan worden verbonden met een ander voortbrengsel, bijvoorbeeld een stekkerverbinding of een uitlaatpijp. Deze moeten specifieke vormen en afmetingen hebben om op/in een auto te passen.
Hierbij zullen gewoonlijk geen alternatieve configuraties mogelijk zijn, zoals bij een modulair systeem wel het geval is.
Aanvragen voor de inschrijving van "verbindingen" zijn niet uitgesloten van bescherming door inschrijving. Zij vallen echter niet onder de wettelijke bescherming die aan een Gemeenschapsmodel wordt toegekend, omdat EUIPO voorafgaand aan inschrijving geen grondig onderzoek verricht.

Het is mogelijk om beide vormen van bescherming te verkrijgen.
Een Gemeenschapsmodel wordt beschermd als het bij de indiening van de aanvraag voldoet aan de wettelijke vereisten van nieuwheid en eigen karakter. De bescherming van een Gemeenschapsmodel strekt zich uit tot de lijnen, de omtrek, de kleuren, de vorm en/of de textuur van een voortbrengsel waarop het model is toegepast of waarin het is verwerkt.
Een driedimensionaal Uniemerk wordt ingeschreven als het product zelf kan worden beschouwd als een teken dat de waren van de aanvrager onderscheidt van die van een andere persoon of onderneming in een soortgelijke activiteit. De bescherming van een Uniemerk heeft betrekking op het onderscheidend vermogen van het teken zelf ten opzichte van identieke reproducties en tekens met visuele, fonetische of begripsmatige gelijkenissen die tot verwarring kunnen leiden.
Het is bijvoorbeeld mogelijk om een verpakking als Uniemerk én als ingeschreven Gemeenschapsmodel te beschermen als zij voldoet aan de betreffende wettelijke vereisten: een nieuwe vorm wordt synoniem met de waren/diensten van een onderneming en kan vervolgens worden ingeschreven als een handelsmerk en tegelijkertijd worden beschermd als Gemeenschapsmodel op grond van eigen karakter en nieuwheid.
 
Zie voor meer informatie over driedimensionale merken de Guidelines, Part B, Examination, Section 2, Formalities, paragraaf 9.3.
Meer informatie over modellen.

Een inschrijving als vormmerk beschermt het onderscheidend vermogen van het teken ten opzichte van de andere bestaande tekens die in gebruik zijn voor dezelfde waren of diensten, terwijl een model de nieuwheid en het eigen karakter van een product beschermt.
Het kenmerk nieuwheid geldt niet voor handelsmerken en het kenmerk onderscheidend vermogen geldt niet voor modellen.
Voor een handelsmerk geldt geen vervaltermijn (de termijn kan onbeperkt worden verlengd met tijdvakken van tien jaar), terwijl een ingeschreven Gemeenschapsmodel maximaal 25 jaar geldig is vanaf de datum van indiening van de aanvraag.

Een octrooi heeft betrekking op de functie, werking of constructie van een uitvinding. Een octrooi kan worden verleend voor elke uitvinding, op alle technische gebieden, mits die uitvinding nieuw is, een vernieuwende stap bevat en industrieel kan worden toegepast.
Voor meer informatie over octrooien raadpleegt u het Europees Octrooiregister (European Patent Register).
Een model heeft alleen betrekking op de verschijningsvorm van een product. Een model kan de functie van een product niet beschermen.
Indien een product moet worden beschermd door zowel een octrooi als een ingeschreven model (een nieuw product kan immers nieuwe functies en een nieuwe verschijningsvorm omvatten), is het tijdstip van de aanvragen van cruciaal belang, omdat moet worden voorkomen dat de publicatie van één van beide rechten de nieuwheid van de andere aanvraag tenietdoet.
 

• Nadere informatie over een aantal overeenkomsten en verschillen tussen modellen en andere soorten IE-rechten: het verband met andere IE-rechten (octrooien, auteursrecht en merken) *U moet zijn ingelogd.
• Nadere informatie over ingeschreven Gemeenschapsmodellen (IGM‘s).
• Nadere informatie over de basisbeginselen van intellectuele eigendom (IE).

Een gebruiksmodel is een uitsluitend recht dat wordt verleend voor een vernieuwing. Het is vergelijkbaar met een octrooi en wordt ook wel een "klein octrooi" of een "innovatieoctrooi" genoemd. Het kan worden verleend aan iemand die een nieuw(e) en bruikba(a)r(e) machine, voortbrengsel, samenstelling van stoffen of nieuwe bruikbare verbetering daarvan uitvindt of ontdekt. Gebruiksmodellen bestaan niet in alle EU-lidstaten en gebruiksmodelbescherming kan dan ook niet op EU-niveau worden verkregen.
 
Meer informatie vindt u in de lijst met landen en regio's die gebruiksmodelbescherming bieden.

Ja. De publicatie mag echter maximaal 30 maanden worden uitgesteld en het product kan derhalve vertrouwelijk worden gehouden totdat u gereed bent voor openbaarmaking. Als u besluit het ingeschreven Gemeenschapsmodel helemaal niet te publiceren, vervalt de inschrijving na de opschortingstermijn van 30 maanden.
Wanneer u een model wilt publiceren na opschorting van de publicatie, moet u de publicatietaks hiervoor betalen en moet u, indien nodig, de voorstelling van het model (als de aanvraag een specimen omvatte) binnen 27 maanden na de datum van indiening van de aanvraag of de datum van voorrang indienen.
 
Nadere informatie over het openbaar maken van uw model.
Nadere informatie over taksen en betalingen.
 

Een ontwerper (of latere eigenaar) van een model kan bescherming aanvragen tot één jaar na de eerste openbaarmaking van het model zonder dat deze openbaarmaking de inschrijving belemmert. Deze termijn staat bekend als de "respijttermijn" (m.a.w. het model wordt als nieuw beschouwd gedurende één jaar na de openbaarmaking). Dit geeft een eigenaar de gelegenheid om te bepalen of het aanvragen van modelbescherming al dan niet de moeite waard zal zijn. Het nadeel van de respijttermijn is de rechtsonzekerheid voor derden over de vraag of een model al dan niet zal worden ingeschreven. De termijn is echter betrekkelijk kort. Bovendien is het concurrenten gedurende de respijttermijn niet toegestaan het model te kopiëren wegens het niet-ingeschreven recht waarin de Gemeenschapsmodellenverordening voorziet.
Dit is met name gunstig voor kleine ondernemingen, die vaak de middelen ontberen voor stelselmatige inschrijving van modellen waarvan het succes op de markt nog onzeker is.
 
Nadere informatie.

Ja, mits de respijttermijn van één jaar in acht wordt genomen. Met andere woorden, een aanvraag voor inschrijving van een Gemeenschapsmodel moet worden ingediend binnen één jaar na de openbaarmaking van het nationale model. Als de eerste modelaanvraag minder dan zes maanden geleden werd ingediend, is het ook mogelijk het recht van voorrang van die eerdere aanvraag in te roepen in de aanvraag voor inschrijving van het Gemeenschapsmodel.
 
Nadere informatie met tips en optimale werkwijzen voor het indienen van een model.

Met de DesignEuropa Awards worden houders van een ingeschreven Gemeenschapsmodel (IGM) gehuldigd die bijzondere prestaties hebben geleverd op het gebied van vormgeving en ontwerpbeheer. Deze houders kunnen zowel particulieren als kleine bedrijven of grote ondernemingen zijn.

Nadere informatie over de DesignEuropa Awards en aanmelding.